صافی کف پا یکی از بدشکلی­های سیستم عضلانی-اسکلتی با شیوع بسیار بالا در هر دو جنس زن و مرد است. این بدشکلی در قوس طولی-داخلی کف پا رخ می­دهد و می­تواند بر کینتیک و کینماتیک اندام تحتانی اثر بگذارد. علاوه بر این صافی کف پا سبب ایجاد بدشکلی­های جبرانی در راستای اندام تحتانی و دردهای عضلانی-فشیایی در ساق پا، مفصاصل اندام تحتانی و کمر می­شود. بیماران مبتلا به صافی کف پا جهت درمان علایم مختلف خود به متخصصین مختلفی نظیر گروه پزشکی (شامل متخصصین ارتوپدی، پزشکی ورزشی، طب فیزیکی) و گروه توانبخشی (شامل متخصصین فیزیوتراپی) مراجعه می­کنند. همچنین در بسیاری از بیماران مراجعه کننده به کلینیک­های درمانی، صافی کف پا به صورت اتفاقی تشخیص داده می­شود و به منظور پیشگیری از عوارض آتی به کلینیک­های ارتوپدی فنی (جهت ساخت کفی) و کلینیک­های فیزیوتراپی (جهت کاهش علایم موجود و تجویز ورزش­های مناسب) ارجاع داده می­شوند.

روش­های مختلفی برای ارزیابی قوس طولی-داخلی کف پا وجود دارد که شامل روش­های کمی و کیفی هستند. روش های کمی با این که دقت و تکرارپذیری بیشتری نسبت به روش­های کیفی دارند، اما اغلب نیازمند تجهیزات پیچیده و خاص هستند. این تجهیزات پیچیده اغلب در کلینیک­های ارتوپدی فنی و جهت تجویز کفی مناسب وجود دارند. با این حال نیاز بسیاری به یک روش کمی مناسب که بتوان از آن در کلینیک­های فیزیوتراپی و پزشکی استفاده کرد، وجود دارد.

بدین منظور دستگاهی با ایده از شاخص “نسبت ارتفاع قوس” و بر مبنای نمونۀ ساخته شدۀ خارجی آن ساخته شد. این شاخص دارای تکرارپذیری و اعتبار بالایی است، و توان تمایز افراد مبتلا به کف پای صاف یا طاقدیسی را با دقت بالایی دارد. این دستگاه برای اولین بار در ایران در گروه فیزیوتراپی و مرکز تحقیقات توانبخشی دانشکده علوم توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران ساخته شد. به کمک دستگاه فوق می توان قوس طولی-داخلی کف پا را با روشی بسیار ارزان، در دسترس و با یادگیری راحت ارزیابی کرد. دستگاه فوق تا کنون در ۵ مطالعه (۲ پایان نامۀ مقطع کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی و ۳ طرح تحقیقاتی) مورد استفاده قرار گرفته است.

اطلاعات بیشتر در زمینۀ نحوۀ ساخت، اجزا، نحوۀ استفاده و تکرارپذیری این دستگاه در مقالۀ زیر ارائه شده است:

“مطالعه تکرار پذیری و کمترین تغییر قابل تشخیص در ابزار اندازه گیری نسبت ارتفاع قوس کف پا”

Boozari, S., H. Jafari, M.A. Sanjari, and A.A. Jamshidi, Reliability and minimal detectable change of foot arch height index device. Modern Rehabilitation, 2010. 4(3): p. 35-40. (link)