نکات مهم در ثبت اختراع

این نوشته راهنمای جامعی برای ثبت اختراع نیست، بلکه موارد مهمی که به ذهنم می رسد با شما درمیان می گذارم. برای اطلاعات بیشتر به منابع و کارگاه های آموزشی در این زمینه باید رجوع کرد. از مشاور حقوقی مستقر در مرکز رشد و کارشناسان دفتر مالکیت فکری دانشگاه می توانید راهنمایی های لازم رادریافت نمایید.

لینکهای مفید برای کسب اطلاعات بیشتر

اگر ایده شما دارای سه شرط: نو بودن، دارای گام ابتکاری و قابلیت اجرا باشد و اینکه قصد داشته باشید از آن انتفاع تجاری داشته باشید، می توانید آنرا ثبت کنید. گاهی ممکن است برای جلوه بیشتر رزومه کاری خود این کار را بکنید. برای دانشجویان و برای کسب تجربه خوب است اما نباید یک روند بشود. یعنی افرادی که فقط اختراع می کنند و تعداد زیادی اختراع ثبت شده دارند، جای سئوال است. البته همین فرد اگر برنامه کسب و کار مشخصی برای تعدد ثبت اختراع داشته باشد نیز معقول است. ثبت اختراع در نهایت باید به فروش امتیاز آن یا ساخت و نوآوری و تجاری سازی منجر شود.

قبل از ثبت باید به موتورهای جستجوی مخصوص این کار مراجعه کنید تا مطمئن شوید کارهای دیگران در این زمینه چه بوده است. در نوشتن اظهارنامه نیز باید با ذکر شماره اختراع، به کار دیگران ارجاع دهید.

گواهی امضا: به موازات تکمیل فرم اظهارنامه که از سایت می گیرید، نیاز است در مرکز مالکیت فکری سازمان اکانت داشته باشید. اگر ندارید ثبت نام متقاضی جدید را بزنید و مدارک را ارسال نمایی. بعد یک فرم به شما می دهد که باید بروید دفتر ثبت احوال نزدیک خودتان گواهی امضا بدهید و کد بگیرید و وارد سایت کنید تا اکانت شما نهایی شود. شماره آی دی که به شما می دهد در ثبت های آتی مورد استفاده قرار می گیرد.

حق ثبت (پتنت) فقط یک حق است. یعنی مانع کپی دیگران از کار شما نمی شود (infringement). بلکه اگر شما به موردی برخورد کردید که به گونه ای به حق شما تجاوز شده بود، باید شکایت کنید و در دادگاه، حق ثبت شما به عنوان مدرک مثبِت به نفع شما استفاده می شود.

بعد از ثبت، می توانید ایده خود را بدون نگرانی با دیگران درمیان بگذارید.

ثبت اختراع، مالیکت فکری محسوب می شود که معادلی برای کلمه IP: Intellectual Property است. از کلمه “مالکیت معنوی” اجتناب کنید.

در مورد مالک و مخترع: نام افرادی که در اظهارنامه ثبت می شوند، دو دسته هستند: مالکان و مخترعین. مخترعین افرادی هستند که در مفهوم اولیه و ابداع بطور ذهنی مشارکت داشته اند. مالکین افرادی حقیقی یا حقوقی هستند که طبق درصد های اظهار شده، مالک امتیاز ثبت اختراع هستند. مالک می تواند حقوقی هم باشد مانند دانشگاه یا سازمانی که مخترع برای آن کار می کند. ممکن است نام برخی افراد در لیست مخترعین باشد اما در لیست مالکین نباشند و یا همه مخترعین مالک هم باشند و یا ترکیبی از اینها. باید توجه داشت که مالکیت به معنای مالکیت در امتیاز حق ثبت اختراع است و نه همه موارد از جمله تولید و سرمایه و غیره… مراحل تولید و تجاری سازی یک اختراع جداگانه بر اساس قراردادهایی که بعداً بین مجری، پیمانکاران بسته می شود اجرا می شود و درصد سهم مالی هریک از تولید در آن قرارداده ها توافق می شود.
به عبارتی دیگر، مالکیت به مالکین مجوز تولید نمی دهد و برای تولید برخی اختراعات نیاز به مجوزهای لازم است. هر چند تهیه مقاله علمی از اختراع مانعی ندارد.

 

موارد زیر را از “ابلاغیه اخطار رفع نقص” یکی از اختراعات داوری شده اقتباس کرده ام با همان انشای سازمان ثبت:

 

نکاتی در نگارش شرح و توصیف

توضیحات موجود در شرح و توصیف نباید بسیار کوتاه و مختصر باشد همچنین شرح و توصیف باید به طور دقیق با توجه به نقشه ها، دستگاه را نیز تشریح نماید.

در شرح وضعیت دانش پیشین سوابق تمام اختراعات مرتبط موجود در دنیا گزارش شود و سپس نوآوری اظهارنامه نسبت موارد گذشته بیان شود

تذکر: اختراعات با شماره پتنت گزارش شوند

 

نکاتی در نگارش ادعانامه

در ادعا نامه، موارد مورد ادعا در اختراع به ترتیب و به صراحت و با شماره گزاری بیان شود و از توضیحات اضافی خودداری شود.

مزایای حاصل از اختراع به عنوان ادعا در ادعانامه ذکر نمی شود بلکه موارد نوآوری و تکنیک ها به عنوان ادعا ذکر می شوند.

ادعاهای که برای ویژگی های نوآورانه دستگاه وجود دارد در ادعانامه بیان شود.

در شرح و توصیف و ادعانامه تمام اسامی اشخاص مانند اسم مخترع … و توضیحات بی ارتباط با موضوع سند از متن فایل حذف شود.

 

نکاتی در تهیه نقشه فنی

نقشه فنی باید توسط نرم افزار ترسیم شود و شامل تمام جزئیات فنی باشد و به صورت ۲ بعدی تهیه شود و با شماره گذاری تمام قطعات تهیه شود.

 

۱- در یک روی صفحه کاغذ A4 کشیده و حداکثر حاشیه اوراق: از بالا ۲/۵، از چپ ۱/۵، از راست ۲/۵ و از پایین ۱ سانتیمتر باشد؛ ۲- وضوح و شفافیت نقشه ها بالا باشد ۳- تمام عناصر نقشه یا نمودار دارای مقیاس یکسان باشد ۵- اعداد و نشانه ها به طور روشن ذکر شود ۶- هیچ توضیحی نباید روی نقشه ها وجود داشته باشد.

نقشه ها بدون رنگ بوده و تنها خطوط و مرزهای قطعه مشخص باشد.

تنها یک فایل نقشه شامل نقشه تمام قطعات و شماره گذاری آنها و نقشه مونتاژی دستگاه ارائه شود.

تمام اسامی اشخاص مانند اسم مخترع … و توضیحات بی ارتباط با موضوع سند از متن فایل حذف شود

 

تذکر: اگر موضوع مورد ادعای اختراع یک فرآیند یا الگوریتم صنعتی باشد مراحل فرآیند را به صورت بلوک دیاگرام به عنوان نقشه ارائه دهید و اگر موضوع مورد ادعای اختراع سنتز شیمیایی باشد فرمولاسیون (ترکیبات با ذکر نسبت مواد ترکیبی) را به عنوان نقشه ارائه دهید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*