جامعه شناسی

شاید برای ما که رشته تحصیلی‌مان جامعه شناسی نیست، فرصتی پیش نیامده باشد تا در این حیطه مطالعه کنیم یا انگیزه و وقت لازم را نداشته ایم. اما ناگزیر در اطرافمان همواره با برداشت ها و تحلیل های مختلف اجتماعی/سیاسی/اقتصادی مواجه هستیم که عمدتاً ریشه علمی ندارد و چون به زبان ساده و عامیانه (و قابل فهم!) مطرح می شوند، ممکن است در ذهن ما تأثیر بگذارند. این تأثیرات در نهایت در گفتار و ایده های ما ظاهر می شوند و ممکن است با جایگاه ما به عنوان افراد دانشگاهی (چه استاد و چه دانشجو) متناسب نباشد. بنابراین مطالعه مختصر در مورد جامعه شناسی بخصوص در مورد ایران، می تواند بسیار سازنده باشد. البته خواندن چند کتاب برای صاحب نظر شدن اصلاً کفایت نمی کند اما نخواندن آن به مراتب مضرتر است. با این مطالعات، کمتر تحت تأثیر آراء اشتباه و شتابزده قرار می گیریم و حداقل می توانیم برای خود تحلیل درستی از وقایع داشته باشیم.

در این نوشته کتابهایی که به نظرم برای شروع مناسب هستند را معرفی می کنم.

مسایل (مشکلات) اجتماعی در ایران از حداقل ضروریاتی است که باید با آنها آشنا شویم. شاید در گوشه و کنار مدام از مشکلات می شنویم اما از آنجا که راه حل و یا تحلیل صحیحی از آنها در ذهن نداریم، ناخودآگاه بر مشکلات روحی و روانی ما افزوده می شود!
فرار مغزها، مهاجرت، افزایش سن ازدواج، بحران هویت، فساد اداری، تضادهای طبقاتی، ناکارآمدی آموزش و پرورش، کودکان خیابانی و توسعه ناپایدار از مواردی است که در این کتاب بررسی می شود.
در کتاب نقد و تحلیل مسایل اجتماعی ایران، منوچهر لرنی در مقالات متعدد سعی در طرح مسایل اجتماعی، تحلیل آنها و مرور راه حل های مناسب برای هر کدام دارد. ممکن است فکر کنید که مسئولین باید این کتاب را بخوانند و برای ما مفید نخواهد بود. نظر من بر است که اینقدر مشکلات را بدون راه حل شنیده ایم که ممکن است نوعی عدم تعادل در ما بوجود آمده باشد. لذا خواندن این کتاب برای حل تعارضات دورنی خیلی مفید است. قصد ما حل مشکلات اجتماعی نیست، زیرا متخصصین مربوط در این زمینه تلاش می کنند. آگاهی افراد غیر متخصص در زمینه علوم اجتماعی (مثل ما) در کلان به نفع جامعه خواهد بود. شاید افزایش آگاهی خودمان در این زمینه ها، اولین و مؤثرترین قدم برای اصلاح جامعه باشد.

پیوندها: نشر بهینه فراگیر، اطلاعات کتاب.

تصویر جلد کتاب نقد و تحلیل مسایل اجتماعی ایران

 

 

مقالات کوتاه دکتر رضا منصوری در سایتشان که انعکاس مسایل اجتماعی است، خواندنی است. ایشان کتابی به نام “چهار سال در وزارت عتف” دارند که تجربیات یک فرد علمی وقتی در رأس امور قرار می گیرد را بیان می کند. تجربیات بسیار ارزنده ای است. نسخه الکترونیک کتاب قابل دریافت است.

کتاب پرفروش نفحات نفت رویکردی علمی و جامعه شناسانه ندارد اما با قلمی هنرمندانه و جذاب نوشته شده و حرف دل و تحلیل های جالبی را ارائه می کند. معاون فناوری رئیس جهمور (دکتر ستاری) در مصاحبه ای گفته بودند: اگر کتابی علیه تفکر ما دولتمردان می خواهید، نفحات نفت را بخوانید.

تصویر جلد کتاب نفحات نفت

حسن نراقی در کتاب پرطرفدار جامعه شناسی خودمانی، با زبانی ساده، نوک پیکان اشتباهات را به سمت خودمان می گیرد و به خواننده تلنگر می زند. این کتاب نیز اطلاعات خوب و غیر تخصصی به خواننده مشتاق ارائه می کند.

 

پیوندها: اطلاعات بیشتر در مورد کتاب، توضیحات و دانلود (لطفاً برای حمایت، اصل کتاب را خریداری نمایید).

بعد از این کتاب، کتابهای: پی نکته هایی بر جامعه شناسی خودمانی و جامعه شناسی نخبه کشی را توصیه می کنم.

پیوندها: دانلود کتاب جامعه شناسی نخبه کشی (لطفاً برای حمایت، اصل کتاب را خریداری نمایید).

تصویر جلد کتاب پی نکته هایی بر جامعه شناسی خودمانی

 

اگر تا به اینجا ادامه دادید و به موضوع علاقمند شدید، فارغ از مسایل ایران، کتابی از سری مختصر مفید (A very short introduction) معرفی می کنم که بسیار خلاصه مطالب بنیادی تر و علمی را در حوزه علم جامعه شناسی مطرح می کند. چرا از هر قشری بدون توجه به سطح درآمد، همه احساس محرومیت نسبی و نارضایتی می کنند؟ آیا وکالت و پزشکی شغلهای برتری هستند؟ آیا یک عده خاص برای همه جهان برنامه ریزی می کنند و ملت ها را به این روز می اندازند؟ آیا همه امور نسبی هستند و به تعداد آدمها، راه حل های درست داریم؟ آیا مشکلات اجتماعی و فرهنگی قابل حل هستند؟ آیا با جامعه شناسی باید امور جامعه را اصلاح کرد؟ نقش فرهنگ چیست و در یک جامعه قدرت و ثروت و منزلت چگونه توزیع می شود؟ جامعه پویا چگونه جامعه ای است؟ آیا غرب جلودار است و ما پا جای پای آنها می گذاریم؟ چرا در هند فقیر و غنی باهم اینقدر درگیر نیستند که در جامعه ما و آمریکا هستند؟
این کتاب بطور خلاصه شما را به جواب پریسشهایی اینچنین می رساند.

پیوندها: کتاب فارسی از نشر ماهی، کتاب به زبان اصلی.

کتابهایی که در بالا اشاره شد علمی و تحلیلی هستند اما برای تغییر ذائقه، کتابی در خصوص مسایل اجتماع با طعم هنری معرفی می کنم. سیدمهدی شجاعی که در عرصه نویسندگی از لحاظ کمّی و کیفی قابلیت های خود را اثبات کرده این بار یک رمان کوتاه به سبکی ابتکاری با نام دموکراسی یا دموقراضه نوشته است.

پیوندها: انتشارات نیستان، مختصری از داستان کتاب.

تصویر جلد کتاب دموکراسی یا دموقراضه

جالب اینکه با هنرمندی آهنگساز معروف و همراهی صداپیشه ای توانا، ویرایش شنیدنی این کتاب با روایت نویسنده منتشر شده است که شنیدن آنرا توصیه می کنم. از جملات قصاری که پشت جلد حک شده اینکه: همه پادشاهان [رؤسا] اصولاً و ذاتاً آدم های معمولی‌اند ولی برخورد غیر معمول مردم با آنها سبب می شود که به تدریج احساس غیرمعمولی بودن بکنند و بلاهای معمول را سر مردم بیاورند.

برای حمایت از پدیدآورندگان، لطفا از این لینک تهیه بفرمایید. گزارشی از آیین رونمایی کتاب صوتی.

کتاب صوتی

1 دیدگاه در “جامعه شناسی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*