تا حالا شده سر کلاس به خودتان بیایید و ببینید که انگار لحظاتی جایی دیگر بوده اید و هر چی استاد گفته اصلاً نشنیده اید؟ گاهی در حال پادکست گوش دادن یا حتی خواندن کتاب انگار چند ثانیه نبودید، بر می گردید دوباره می خوانید، باز هم نمی شود!
در این لحظات شما ذهن آگاهی (Mindfulness) نداشته اید یا ذهن ناآگاه بوده اید (Mindless).
حالا یک سوال سخت: امروز صبح که از خواب بیدار شدید، با بازدم بیدار شدید یا با دم؟ اصلاً یادتان می آید؟ حالا مگر این دانستن چقدر مهم است؟ بگذریم.
با بکارگیری فنون ذهن آگاهی، سه اتفاق حیاتی برای ما می افتد:
- توانایی ما به تمرکز کردن افزایش می یابد
- امور را با تمرکز (آرامش) و وضوح (آگاهی) می بینیم که موجب بهتر شدن قدرت قضاوت مان می شود
- آرامش ذهنی و خویشتن داری را در خود تقویت می کنیم که به نوبه خود احتمال یافتن راه حلهای خلاقانه را برای ما بیشتر می کند.
ذهن آگاهی در ویکی پدیا انگلیسی
ذهن آگاهی تلاش برای آگاه بودن از لحظه حال، فارغ از هرگونه قضاوت است. این یک مهارت است که با تمرین به دست می آید و با مدیتیشن و یوگا و … کلاً فرق دارد (البته بی ارتباط نیست). به همین خاطر اول کتاب زیر را معرفی می کنم:
ذهن آگاهی برای آغازگران نوشته جان کابات زین است که خود اولین فردی بوده که این روشها را از دل تعالیم شرقی استخراج کرده و بصورت کاربردی، و به نوعی علمی وارد روانشناسی کرده است.
مدت ها فکر می کردم این نوع مباحث برای بوداییان است و به من ارتباطی ندارد! تا اینکه در ارائه جهش ۲۷۱ به آن پرداختیم. و هر روز بیشتر به لزوم آن پی بردم.
خواندن متن توضحیات آقای کابات زین در مورد انقلاب ذهن آگاهی به زبان انگلیسی که بصورت پرسش و پاسخ است، می تواند جالب و مفید باشد (لینک).
بعد از خواندن کتاب فوق، در گام بعدی، کتاب ذهن آگاهی: مجموعه مهارت های زندگی دانشگاه هاروارد را معرفی می کنم تا با کاربردهای ذهن آگاهی در قالب نه مقاله کوتاه و خواندنی از نشریه هاروارد بیزینس ریویو آشنا شوید. نگاهی به فهرست جذاب این کتاب داشته باشیم:
- ذهن آگاهی در عصر پیچیدگی
- ذهن آگاهی عملاً می تواند مغز شما را تغییر دهد
- چطور در طول روز کاری، در لحظه حال حضور کامل داشته باشید
- تاب آوری به زبان ساده
- چابکی عاطفی
- نگذارید قدرت شما را فاسد کند
- ذهن آگاهی برای کسانی که فرصت مراقبه کردن ندارند
- آیا استفاده از ذهن آگاهی به عنوان ابزاری برای بهره وری بیشتر کار درستی است؟
- ریسک های بکارگیری ذهن آگاهی در محیط های کاری
همه این کتاب واقعاً خواندنی است، اما سه مقاله برای من جالب تر بود: مقاله چهارم به خوبی خلاصه تمرین ذهن آگاهی را بیان کرده، مقاله پنجم شیوه کاربردی اکت برای مواجهه با مشکلات را بطور خلاصه توضیح داده و مقاله ششم، نکته مهمی که باید هر چه زودتر افراد یاد بگیرند تا فاسد نشوند را تشریح کرده است.
لینک ” کتاب ذهن آگاهی: مجموعه مهارت های زندگی دانشگاه هاروارد” در ایران کتاب و در فیدیبو
برای مطالعه بیشتر کتاب راهنمای مدیتیشن و ذهن آگاهی اثر اندی پادیکامب را معرفی می کنم که با تعریف تجربیات و مثالهای متعدد و کاربردی، می تواند راهنمای خوبی برای انجام تمرینات باشد و مطالبی که قبلاً خوانده اید را یادآوری کند.
لینک کتاب راهنمای مدیتیشن و ذهن آگاهی اثر اندی پادیکامب
ارتباط با آموزه های دینی
همه ادیان به نوعی سعی می کنند آرامش را برای انسانها به ارمغان بیاورند. در این میان، مفهوم مراقبه و نفی خواطر به ذهن آگاهی ارتباط مستقیم دارد که در این لینک توضیخات بیشتری آمده و کتاب های بسیاری نیز چاپ شده که باید ببینید کدام به روحیه شما سازگارتر است.